رایجترین غذاهای نذری که ایام محرم در ایران استفاده میشود، حلیم، شلهزرد، شلهمشهدی، انواع آش، انواع غذاهای برنجی مانند عدسپلو، زرشکپلو،قیمهپلو، لوبیاپلو، انواع خورشتها مانند قیمه، قورمهسبزی، فسنجان، آلومسما، انواع نوشیدنیهای گرم و سرد مانند چای و شربت زعفرانی، خوراکیهای گرم مانند لوبیا و آبگوشت برای وعده غذایی شام و مانند اینها است.
این غذاها سالیان سال به شکل یک سنت در ایام خاص به خصوص محرم به عنوان نذری توزیع میشوند. اما با مدرنیته شدن سبک زندگی مردم و تمایل بیشتر آنها به تنوع، عدهای این سنت قدیمی را تغییر داده و از غذاهای جدید و متنوع برای ادای نذر خود استفاده میکنند. مثلاً اگر قرار است نذری برای کودکان و نوجوانان تهیه شود، بجای پلو و قورمهسبزی، غذاهایی مانند پیتزا و ساندویچهای خوشمزه و باب میل آنها را فراهم میکنند. این تنوع و خلاقیت در نذری نشاندهندهی این است که عدهای به چیزی فراتر از ادای نذر فکر میکنند؛ و آن، اهمیت بیشتر به دیگران و دیدن چهرهی خوشحال آنهاست.
یادم است قبل از دوران کرونا، در سفری که به اصفهان داشتم، دیدم جلوی هیئتی سیبزمینی سرخشده در ظرفهای یکبار مصرف، همراه با سس گوجه توزیع میکنند و در جایی دیگر باقلوا اصفهانی و دوغ معروفشان. و چه اشتیاقی در صف دریافتکنندگان بود!
مردم عاشق تنوع، عاشق خلاقیت هستند. و همیشه و همه جا از ایدههای نو استقبال میکنند.
البته بماند که با نذری به این شکل چندان موافق نیستم و ترجیح میدهم به جای پخش عمومی و ایجاد صفهای شلوغ و ترافیک(مخصوصاً در این برهه زمانی که هنوز کرونا دست از سرمان برنداشته)، غذاهای نذری را در مکانهای مشخص و به دست افراد واقعاً نیازمند برسانیم. که خوشبختانه هر سال انسانهای بیشتری از این روش استفاده میکنند. نه تنها در دوران محرم و صفر و رمضان و برای ادای نذر، بلکه به صورت هفتگی یا روزانه، برای کمک به نیازمندان غذاهای خاص را بستهبندی کرده و به دستشان میرسانند.
با این توصیفات، برای کسانیکه دوست دارند از ایدههای جدید و متنوع برای ادای نذر خود استفاده کنند، چند پیشنهاد خوراکی خوشمزه آماده کردهایم که میتوانید عیناً همان مواد را تهیه کرده و در بستهبندیهای خود استفاده کنید یا اینکه ازشان ایده بگیرید.
لیست غذاهای نذری به دو دستهی صبحانه(صبحانه نذری) و عصرانه(عصرانه نذری) تقسیمبندی شدهاند که شامل نذری کمهزینه تا هزینهی نسبتاً زیاد میباشند.
ویژگی این بستههای پیشنهادی علاوه بر تنوع و نو بودن، مغذی بودن مواد خوراکی استفاده شده در آنها میباشد. همچنین در تمام بستههای پیشنهادی از شیرینی استفاده شده است. خوراکی که مورد علاقهی اکثریت مردم، به خصوص کودکان، است اما گاهی همراه با خط زدن هزینههای اضافی از سبد غذاییشان حذف میشود.
یک خصوصیت دیگری که در این ایدهها به چشم میخورد، استفاده از غذاهای جدید و مدرن است. حتماً شنیدهاید که بعضی میپرسند” امسال نذری چی بپزم؟” غذاهایی که در لیست پیشنهادی ما وجود دارند، غذاهایی کمهزینه و در عین حال مغذی هستند که خیلی سریع و راحت آماده میشوند. لینک مربوط به دستورپُخت غذاهایی که ممکن است برایتان تازگی داشته باشند، در متن هر کدام گنجانده شده است.
در کنار همهی اینها، یک روش دیگر نذری نیز رواج دارد و آن، پخش شیرینی در مساجد و هیئتها است. به این ترتیب که شیرینیها را با جعبه و یا در دیسهای مخصوص میریزند و به میهمانان تعارف میکنند. بعضی از این شیرینیها آنقدر شیره یا خامه دارند که به دست میچسبند و میهمان را معذب میکنند. و البته گاهی میزبان را. چون اگر کودکی در بین میهمانان باشد، شک نکنید که دستش را با قالی یا روکش صندلی شما تمیز خواهد کرد. بعضی شیرینیها نیز خُرد میشوند. و این یکی بدتر از گزینهی قبلی است. خودتان میتوانید تصور کنید چه اتفاقی برای محوطهی پذیرایی خواهد افتاد. مثلاً یکی از انتخابهای نامناسب، شیرینیهای دانمارکی است که بافت نامناسبی دارند و با هر گاز زدن، لایه لایه از پوستهی شیرینی روی زمین میریزد. یا نخودچی علیرغم ریز بودن و خوردن راحتش، برای جاهایی که کودکان حضور دارند، مناسب نیست.چون علاقهی عجیبی به بازی کردن با نخودچی و له کردن آن در دستشان دارند.
بنابراین بهتر است برای این نوع نذریها که به شکل پذیرایی انجام میشود، از شیرینیهای نسبتا ریز و شیرینیهایی که پودر نمیشوند، استفاده شود که هم برای مهمان راحت باشد و هم برای میزبان. مانند نان چای نرم، شیرینی نارگیلی یا گردویی و مانند اینها. انواع حلوا هم که پای ثابت این چنین مراسمها است و توصیه میشود. البته ناگفته نماند که این ترجیح و انتخاب، سلیقهای است و شما مختارید هر نوع شیرینی که دوست دارید، برای نذری خود استفاده نمایید.
همانطور که در ابتدای مطلب به آن اشاره کردم، ایدهی نو در نذری، فکر کردن و وقت گذاشتن برای آن، یعنی شما به عنوان یک انسان به انسانی دیگر اهمیت میدهید. بستههای پیشنهادی ما برای اینکه نزد فامیل و همسایه و دوست و آشنا خودمان را باسلیقهتر نشان دهیم، نیست! نذری یا خیرات یا هر چه که اسمش را بگذاریم، یا حتی بی هیچ عنوانی، ایدههایی که ارائه دادیم، جهت کمک به انسانهای نیازمند است. و چه خوب که اگر از دستمان برمیآید نه تنها در ایام خاص از سال، بلکه در هر روز از سال این اعمال نیکو را انجام دهیم.
راستی، شما از چه ایدههایی برای خوراکیهای نذری استفاده میکنید؟ اگر شیرینی جزء انتخابهایتان است، کدام نوع شیرینی را ترجیح میدهید؟ خوشحال میشویم نظرات و خلاقیتهایتان را با ما در میان بگذارید.
نویسنده: ادمین وبسایت